استفاده از هوش مصنوعی در علم پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی از دهه 1950-1960 آغاز و همچنان در حال  گسترش در رشته های مختلف پزشکی است.

هوش مصنوعی می‌تواند به پردازش داده‌های پزشکی کمک کند و به متخصصان و پزشکان در اموری مثل تشخیص و تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده (داده های تصویری، صوتی، نوشتار، یادگیری شده، مختصر شده ) در امر درمان بیمار و تشخیص بیماری و موارد دیگر کمک شایانی کند.

هوش مصنوعی در پزشکی را می توان به دو بخش تقسیم کرد: مجازی و فیزیکی.

امروزه از هوش مصنوعی بخش مجازی در حوضه درمان در مواردی چون: کشف داروهای جدید، توسعه واکسنها، تصمیم گیری بالینی، تجزیه و تحلیل فایلها و مدارک تصویربرداری سی تی اسکن و اشعه ایکس و MRI، آموزش بیمار، مانیتورینگ و نظارت بر بیمار، مدیریت سیستم پرونده های سلامت بیمار، انجام کارهای تکراری پرسرعت و پیچیده، سیستم های مشاوره بصورت چت ربات و اپلیکیشن و... استفاده میشود.

بخش فیزیکی این حوضه، مربوط به روبات ها و دستگاه های سخت افزاری هستند که در انجام جراحی ها، پروتزهای هوشمند برای افراد معلول و مراقبت از سالمندان کمک می کنند.

ابزارهای هوش مصنوعی به زودی با شناسایی سیگنال‌های هشدار دهنده در داده‌های دریافتی از بیمار، به پیش‌بینی زودتر و مؤثرتر پیشرفت بیماری کمک خواهند کرد. چنین پیشرفت هایی نوید بخش بهبود کیفیت مراقبت از بیمار و کاهش هزینه های مرتبط با بیمار است.

فراتر از کاربرد هوش مصنوعی در فرایند تشخیص، همکاری و مشاوره پزشک و جراحان در انجام جراحی از راه دور مبتنی بر هوش مصنوعی امکان پذیر، سریعتر و مؤثرتر خواهد بود.

جهت آنالیز و جمع آوری و پردازش مورد استفاده قرار خواهند گرفت. موضوع جالب این است که این قبیل ابزار، در ابتدا برای کنسول های بازیهای رایانه ای مورد استفاده قرار گرفت.

در اینجا یک سؤال مهم پیش می آید که آیا هوش مصنوعی به طور کامل جانشین انسان و حتی پزشکان خواهد شد؟در جواب این پرسش باید بگویم خیر، به گفته دکتر ماکسول مالتز در کتاب سایکوسایبرنتیک: «علم میتواند ماشین بسازد، ولی قادر به ساخت اپراتور و کنترل کننده ای که از خود اختیار، اراده، نبوغ، درک و احساسات باشد نخواهد بود.» تمامی ماشینها و نرم افزارهای ساخت دست بشر، هرچقدر هوشمند و توانا، نیاز به تجزیه و تحلیل در سطوح بسیار بالاتر توسط انسان و از نظر تکنیکال نیازمند پشتیبانی و تعمیرات و حتی اعمال تغییرات در آینده توسط انسان خواهند بود.

مهندس سید محمد منصوری

کارشناس آی تی بیمارستان اعصاب و روان استاد محرری